LEGENDY BABICKIE 

 

    Zajmując się historią Babic natrafiłem na wiele legend, czy podań  dotyczących pochodzenia jej nazwy. Jedna z nich  pochodzi z ok. X w. W tym czasie obszar naszego powiatu zajmowali Madziarzy, którzy przenosili się spod Uralu na Nizinę Panońską. Po tym pobycie pozostawili po sobie nazwy wywodzące się od słowa "baba" występujące na trakcie wiodącym z Przemyśla do Dynowa. Trakt ten na starych mapach był nazywany Via antiqua Hungarica - Droga Starożytnych Węgrów. Była to jedna z dróg, którą Madziarzy przenosili się na południe. Przy tej drodze znajduje się kopiec Babinie w Przemyślu, Babia Rzeka w Krzywczy, kopiec Babie w Bachowie i wreszcie przedmiot naszych rozważań Babice. Nazwa ta prawdopodobnie pochodzi od istniejących w tych miejscach bab Kamiennych, prymitywnych posągów związanych z kultem zmarłych, charakterystycznych dla wierzeń koczowniczych ludów azjatyckich. Legenda ta jest bliska podaniu, że pod Radymnem do połowy XIV w. w miejscu zwanym Babianką, na prawym brzegu Sanu stała kamienna rzeźba w postaci Baby nazwana później „posągiem pogańskiej Dyanny". Występowanie bab kamiennych, będących reliktami wierzeń naszych przodków dało nazwę Babice.      

    Inna legenda głosi, że za czasów wczesnosłowiańskich istniał nieopodal miejscowości gród Stupnica, nazywany tak od nadsańskiej skały, na której miały odcisnąć się ślady stóp starosłowiańskiego bożka - baby - stąd Babyczi, a następnie Babice. Bóstwu temu oddawano cześć na polach zwanych dziś Błonie w pobliżu rzeki San. Do dziś w lesie pomiędzy Babicami, a Krążkami znajduje się tzw. Czarci Kamień, na którym jest odciśnięte kopytko czarta. 

    Znana jest również wersja, że miejscowość tą nazywano również Posadą. Jednak tu należy zaznaczyć, że tak w średniowieczu nazywano te zabudowania, które znajdowały się za opłotkami miasta lub w jego  pobliżu. Przez ludność miejscową podawana jest całkiem inna legenda związana z powstaniem nazwy miejscowości. Otóż podobno w czasach wielokrotnych najazdów tatarskich miejscowość była niszczona, a mężczyzn brano w Jasyr, a w miejscowości pozostały same "Baby" stąd Babice. Legenda ta jest mało prawdopodobna, gdyż już ok. roku 1407 Babice posiadały prawa miejskie, a więc jeszcze długo przed kulminacją najazdów tatarskich posiadała miejscowość dzisiejszą nazwę.    Inni ludzie podają legendę jakoby protoplasta nazwy miejscowości był flisak Babicz, który płynąc na tratwie Sanem zauroczony pięknym miejscem zatrzymał się i od jego nazwiska utworzono  miejscowość Babice.   

   Jeszcze inni mówią, że rubaszną nazwę miejscowość nadał sam Aleksander Fredro, który przejeżdżał do Nienadowej. Co jednak zupełnie mija się z prawdą, gdyż sama nazwa ma metrykę, co najmniej średniowieczną.

Podania dotyczące powstania nazwy miejscowości Babice rozbudzają wyobraźnię, jednak która jest prawdziwa trudno roztrzygnąć.

   

Piotr Haszczyn

Prawa autorskie zastrzeżone!